Herta Müller
Vertaling: Ria van Hengel
De patrouille was vertraagd. Drie uren moesten er verlopen, dat was bijna niet uit te houden. Toen waren ze er. Mijn moeder hield de mantel met het fluwelen bandje voor me op. Ik schoot erin. Ze huilde. Ik trok de groene handschoenen aan. Op de veranda, precies daar waar de gasmeter zat, zei mijn grootmoeder: IK WEET DAT JE TERUGKOMT. Ik heb die zin niet bewust onthouden. Ik heb hem achteloos mee naar het kamp genomen. Ik had geen idee dat hij met me meeging. Maar zo’n zin is zelfstandig. Hij heeft in mij gewerkt, meer dan alle meegenomen boeken. IK WEET DAT JE TERUGKOMT werd de medeplichtige van de harteschop en de tegenspeler van de hongerengel. Omdat ik ben teruggekomen, mag ik dat zeggen: Zo’n zin houdt je in leven.
Ademschommel is een roman die je letterlijk de adem beneemt. Het dagelijks leven in een Russisch strafkamp in de Oekraïne wordt beschreven vanuit het perspectief van Leopold Auberg, de personificatie van de dichter en journalist Oskar Pastior, een Roemeen van Duitse komaf. Vijf jaar lang leefde hij in dit kamp en werkte onder erbarmelijke omstandigheden in een oude steenkolenfabriek. Al die tijd moest hij samenleven met de ‘hongerengel’ waar hij continu door wordt getart. De honger is allesomvattend aanwezig in deze roman. Het is een uniek boek, heel invoelend en gedetailleerd beschreven en mooi vertaald door Ria van Hengel.