James Abott McNeill Whistler
Nocturne: grijs en zilver
De vroegste beelden van de moderne stad gezien door een transformerende atmosferische lens zijn ongetwijfeld Whistlers Nocturnes. Londen werd in de negentiende eeuw het centrum van een snelle industriële groei. Niet alleen waren de straten overvol van mensen, er was ook enorm veel lawaai en vervuiling. Daarom schilderde Whistler de stad liever uit het geheugen en in de stilte, zoals hij duidelijk maakt in zijn voordracht Ten O'Clock, die hij voor het eerst hield in 1885. Hij beschrijft hoe een kunstenaar het moment ervaart 'wanneer de avondnevel de oevers met poëzie omkleedt als met een sluier, en de armzalige gebouwen vervagen in de schemerige lucht, en de hoge schoorstenen campaniles worden, en de warenhuizen paleizen zijn in de nacht, en de hel stad in de hemelen zweeft, en sprookjesland voor ons ligt.'
Boek verschenen n.a.v. de tentoonstelling in het van Gogh Museum